Ussal Bülten👨🏻‍💻

💹 Finansta yapay zeka,💰 Rezerv para tartışmaları,👨🏼‍🔧Deli kurumiçi girişimci Levandrowski

Jan 22, 2021

No.20

👋🏼 Ussal Bülten’in 20. sayısına geldik.

Geçen hafta anti-spam sistemlerinin saldırısına uğradık. Spam’e düşmememiz için bize yardımcı olmak isterseniz Ussal Bülten’i aldığınız e-posta adresini lütfen adres defterinize kaydedin.

Bu hafta gündemde Biden’ın atadığı SPK başkanının yapay zeka ve finansal istikrara yaklaşımı, rezerv para tartışmaları, e-ticaretin Türkiye’de ve Çin’de mukayeseli olarak kalkınmadaki rolü ve Google’ın otonom araba sırlarını çalan Anthony Levandowski var.

Bülteni beğeniyorsanız bugün sosyal medyada paylaşırsanız çok sevinirim.

Share Ussal Bülten

Finansta yapay zeka🤖

📊 Haftanın Raporu:

Gary Gensler, Başkan Biden tarafından ABD’nin SPK’sı olan SEC’nin başkanlığına atandı. Gensler eski Goldmancı. Birçok regülatör pozisyonda da bulunmuş, son zamanlarda da MIT’de araştırmacıydı.

Gensler’in Kasım ayında MIT’deyken yayınladığı “Deep Learning and Financial Stability” raporu bir regülatör finansta yapay zeka kullanımına nasıl bakmalı sorusuna çok güzel bir cevap.

Keşke Türkiye’de de böyle araştırmalar yapılsa. Bu tip araştırmaların çoğalmasının yoluysa özel sektör, kamu ve akademi arasındaki geçişkenliğin artması.

Raporun temel hipotezi yapay zeka modellerinin bitmeyen veri iştahının finansal istikrarı tehdit edeceği. Mesela;

Tüm finansal kurumlar benzer veri setleri kullanırsa,
Tüm finansal kurumlar benzer modeller kullanırsa,
Regülatörler herkesi benzer model veya veri seti kullanmaya zorlarsa ne gibi riskler oluşur?

Raporu ilk bölümünü anlamak için önce Andrew Ng’in Coursera’daki Makine Öğrenmesi dersini almak faydalı olabilir.

Küresel rezerv paralar

📈Haftanın Grafiği:

Kaynak: Jeroen Blokland

Amerikan doları tarih boyunca rezerv para değildi. Bu tablo eski rezerv paraları hatırlamamıza vesile oluyor.

Rezerv para sahibi olmak ABD’ye hem fütursuzca para basarak sadece ABD’de değil tüm dünyada varlık fiyatlarını yükseltme imkanı, hem de SWIFT sistemi üzerinden dilediği ülkeye mali ambargo uygulama şansı veriyor.

Kimine göre bir sonraki rezerv para Bitcoin. Uzun dönemde altın gibi iyi bir tasarruf aracı olabileceğini düşünsem de, uzlaşı sisteminin yavaş işlemesi nedeniyle Bitcoin’in uluslararası ticarette kullanılıp yeni bir rezerv para olabileceğine inanmıyorum.

📚 Haftanın kitabı: Bu arada, bir rezerv paradan diğerine geçişin ne kadar sancılı olduğunu öğrenmek isterseniz Karl Polanyi’nin Büyük Dönüşüm kitabını öneririm.

E-ticaret ile kalkınma: Türkiye ve Çin

📝 “Global İşler” Köşesi:

📌 Değerli dostum Ozan Acar’ın gönderdiği Trendyol etki analizi raporu sonuçlarına göre, bu platform üzerinden üç büyük il dışında satış yapan işletmelerin sayısı 2019’da 4 bin iken 2020’de 56 bine çıkmış. 2023’teki hedefleri 160 bin. Böylece satıcıların yarısı üç büyük ilin dışından olacak.

📌 Alibaba ve Dünya Bankası bu konuda bir rapor hazırlamış. Çin’de 47 milyon kişi e-ticaretle alakalı bir işte çalışıyor. Bunun için kamunun beceri kazandırma, finansal destek ve lojistik yatırımları önemli rol oynamış.

📌 Türkiye’de ise büyük resmi gören bir strateji olmayınca fırsatları kaçırmaya devam ediyoruz.

Bu haftaki Dünya Gazetesi yazımı okuyabilirsiniz.

Kurum içi girişimci deli Levandrowski’ye af

📰 Haftanın Haberi:

Trump, başkanlığının son saatlerinde Google’ın otonom araç projesini çalarak Uber’e giden ve 18 ay hapse mahkum edilen Anthony Levandrowski’yi affetti.

Levandowski, Google içinde satın alma taleplerinin onaylanmasını bekleyemediği için, test için kullanacağı 100 arabayı kredi kartıyla alıp masraf yazan deli kurum içi girişimci olarak biliniyordu (New Yorker profili ilginç).

Hatta Uber’e geçtikten sonra Google’dan flaş diskle yürüttüğü bilgileri kopyaladığını nasıl gizleyeceğini işten ayrılacağı son gün Google’da tarattığı (tabii Google tarafından) ortaya çıkarılmıştı.

Paranın gözü kör olsun

🚀 Haftanın Bonusu:

Türkiye’de üniversiteleri parayı veren mi yönetir tartışması yine gündemde. Biz ABD’ye bakalım.

Google gibi büyük teknoloji şirketlerindeki araştırma birimleri global yapay zeka araştırmalarının büyük kısmını yapıyor. ABD’de birçok üniversite eş düzeyde maaş veremediği için araştırmacılarını bu şirketlere kaptırıyor.

Google, yapay zeka etik araştırmaları lideri Timbit Gebru’yu şirketin azınlık çalışanlarına yönelik olumsuz tavrına değindiği e-postasının ardından kovmuştu, 11 Aralık’taki bültende bahsetmiştim.

Üniversitelerde kalan araştırmacılar da yine büyük teknoloji şirketlerinin sponsorluğuna muhtaç. Yoksa hocalar Google’a kaçıyor.

Axios’un yorumuna göre, akademinin para ihtiyacı ile akademik özgürlüklerin çatışmasının teknoloji araştırmalarını bir nevi mayın tarlası haline getiriyor. Nitekim Amerikan üniversitelerinde yapay zeka araştırmalarının yarısından çoğu bu şirketlerden fon alıyor. Şimdi soru şu:

Düşük maaşa talim edip akademik özgürlükleri korumak mı?
Adınızın Google’ın marka değeri ve halkla ilişkiler stratejisi için kullanımına izin verip Silikon Vadisi geliri kazanmak mı?

İllüstrasyon: Aïda Amer/Axios

Ussal Bülten’den bu haftalık bu kadar! Bu bülteni Nesibe Kırış ve Deniz Erciyes’le beraber hazırlıyoruz.