Ussal Bülten👨🏻‍💻

Timnit Gebru vs. Google 👀, SaxoBank 2021 tahminleri📊, Yerli teknoloji şirketi kurmak🏬

Dec 11, 2020

No.14

11 Aralık’tan herkese merhaba! Bugün güncel haberleri girebilmek için biraz geciktik, özür dileriz.

Bu hafta gündemimizde SaxoBank’ın 2021 tahminleri, Google’ın yapay zeka etiği baş araştırmacısını kovması ve Airbnb & Doordash halka arzları var. Haftanın etkinliğine kayıt olmayı unutmayın!

Bu arada Aposto! ile başlattığımız işbirliği ile artık Ussal Bülten’i Aposto! e-posta sistemi, websitesi ve iOS veya Android uygulamaları üzerinden de okuyabiliyorsunuz.

📊 Haftanın Raporu:

🎄 SaxoBank’ın 2021 Tahminleri

Her yıl olduğu gibi Saxo Bank geleneksel fantastik-ekonomik tahminlerini yayınladı. Amaç yatırımcıları piyasaları etkileyebilecek beklenmedik riskler üzerine düşündürmek. Mesela;

🌐 Amazon Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ni satın alacak: Amazon ve diğer monopolu elinde bulunduran teknoloji devleri, çok güçlü hale geldikleri ve çok düşük vergi oranları ödedikleri için kendilerini bir kademe aşağı çekmek isteyen hükümetlere karşı giderek daha ihtiyatlı olacak.
🇩🇪🇫🇷 Almanya’dan Fransa’ya ekonomik destek: Fransa, önümüzdeki yıllarda en yüksek borç duvarına sahip AB ülkelerinden. Kamu borcu seviyesinin 2021 yılında GSYİH'nın %120'sinin üzerine çıkması bekleniyor.
🇨🇳 Çin’in yeni dijital para birimi sermaye akışlarını sarsacak: Dijital Para Birimi Elektronik Ödemesi (DCEP), Yuan'ın (CNY) gişe rekortmeni bir dijital sürümü olacak. Unutmamak lazım ki 2019'da Çin'deki tüm ödemelerin %80'i WeChat Pay ve Alipay ile gerçekleştirilmişti.
💉 Korona aşısı zombi şirketleri öldürecek: Aslında dönüşen ekonomiye ayak uyduramayıp korona sonrası düşük faizlerle ayakta duran birçok şirket, aşı bulununca faizler yükselirse iflas bayrağını çekecek.

📝 “Global İşler” Köşesi:

Yerli Teknoloji Şirketi Kurmak 101

📌 Bu hafta tarihteki en büyük şirket satın almalarından biri yaşandı. Slack isimli uygulama 27,7 milyar dolara satıldı. Hizmet sektörünün rekabete kapalı olması dışında karşımıza çıkan en önemli faktör, uzaktan çalışma ile ortaya çıkan yeni küresel teknoloji şirketi mimarisini anlamamış olmamız.

📌 Bu mimariye örnek: Ortadoğu bölgesinin Uber’i Careem geçen sene 3 milyar dolara satıldı. Careem’de çalışanlar hızlarını alamayıp bugüne kadar 80’e yakın yeni startap kurmuş. Bu yeni girişimcilik dalgasının şirketin merkezi olan Dubai ile sınırlı kalmayıp şirketin operasyonu olan tüm ülkelere yayıldığı görülüyor. Zira Careem’in merkezi Dubai’de, ARGE’si Pakistan’da, kullanıcıları Mısır ve Suudi Arabistan’daydı.

📌 Bir teknoloji şirketi ne zaman yerli olur? Bu hafta Dünya Gazetesi’nde yayımlanan “Yeni Teknoloji Şirketi Kurmak 101” yazımda bunlara değindim.

📰 Haftanın Haberi:

Google yapay zeka etik araştırmaları liderini kovdu

Timnit Gebru, yayınlamayı umduğu araştırma raporu hakkında üst düzey bir yöneticinin itirazıyla karşılaşınca şirket içi bir e-posta listesi üzerinden kızgınlığını dile getiren, şirketin azınlık çalışanlarına yönelik olumsuz tavrına değindiği bir e-posta gönderdi. Birkaç gün sonra ise işten çıkarıldı.

Gebru’nun raporu yüz tanıma teknolojisinin kadınlar ve siyahlar için iyi sonuç vermediğini, dolayısıyla bu gruplar için negatif ayrımcılığa sebep olabileceğini söylüyordu.
Gebru’nun işten çıkarılması üzerine binlerce Google çalışanı ve akademik araştırma üyesi protesto mektubu imzaladı. Aynı zamanda pek çok çalışan da Google’ın bugüne kadar yarattığı ve desteklediği özgür tartışma ortamlarından uzaklaştığını dile getirdi.

Yüz tanıma teknolojisinin güvenlik amacıyla kullanılması demokratik ülkelerde önemli bir tartışma konusu. Mesela bu NYT haberinde ABD’de bir siyahın yanlış yüz tanıma kararıyla tutuklanmasını ele almıştı.

🐦 Haftanın Tviti:

logan bartlett @loganbartlett

FML.. Burning Man wasn’t even good that year

Birkaç gün önce tvit atmıştım. Bu sene bitmeden Airbnb ve Doordash'in halka arzı bekleniyor diye.

Bu iki teknoloji şirketinin regülasyonlarla işi var:

Airbnb, Emlak ve otelcilik kanunlarıyla sıkıntıda
Doordash ise ana pazarı ABD'de sürücüleri bordroya almamasıyla sıkıntıda

Halka arz değerlemeleri bu risklerin piyasa da pek de yüksek görülmediği şeklinde değerlendirilebilir mi?

Kesin olan şu ki, yukarıdaki tvitin sahibi bu sene Burning Man yapılmadığına sevinecek.

📆 Haftanın Etkinliği:

Altıncı Merih Celasun’a Saygı Günü kapsamında 15 Aralık Salı günü 17.00- 19.00 saatleri arasında önce Chicago Universitesi profesörlerinden Ufuk Akciğit’in konuşmasını dinleyeceğiz. Sonra da benim yönettiğim panelde aynı konuyu tartışacağız.

Etkinliğin detaylı program ve zoom kayıt linkine buradan ulaşabilirsiniz.

Ussal Bülten’den bu haftalık bu kadar! Bu bülteni Nesibe Kırış ve Deniz Erciyes’le beraber hazırlıyoruz.

Eğer bültenlerimi beğeniyorsanız, yine beğenecek arkadaşlarınıza iletebilirsiniz. Böylece bültenin spam klasörüne gitmesinin de önüne geçeriz.