No.25
Yıllardır hakkında dil döktüğüm GAFAM konusu bu hafta resmen ülke gündemine oturdu. Bültende de Avustralya’dan Hindistan’a aynı gündemi takip ediyoruz. Sonra avukatlar v. GPT-3 (yapay zeka) tartışmaları ve Zoom ile artan estetik ameliyatlara değineceğiz. Ayrıca 25. sayı özelinde sizin favorilerinizi tekrar gündeme getiriyoruz.
Artık her hafta bültendeki konuları Clubhouse odamızda konuşuyoruz. Amaç sohbet edip tanışmak. Geçen haftaki 300 katılımcılı bitcoin odamız çok keyifliydi. Bu akşamki “GAFAM’ın İmaj Problemi” başlıklı Clubhouse duyurumuzsa aşağıda.
Bu hafta ülkemizde bitcoin regülasyonuyla ilgili haberler gündeme oturdu. Finteklerin regülasyonuna nasıl yaklaşılması gerektiğiyle ilgili İş Bankası Softtech’in “Teknoloji Raporu 2021”deki yazım da yeni yayımlandı. Bu linkten ulaşabilirsiniz.
👋 GAFAM’ın imaj problemi
📢 Haftanın duyurusu:
Global İşler + Odası’nda haftalık Clubhouse yayınlarına devam ediyoruz. Bu akşam (3 Mart 2021) saat 20.00’deki Clubhouse yayınımızda GAFAM’ın imaj problemini ele alacağız, geçen haftaki bültende yayınladığımız anketin sonuçlarına da değineceğiz. Değerli dostum Türkiye’nin sayılı araştırmacılarından Can Selçuki de bizimle olacak.
Artık bilmeyen kalmamıştır ama — GAFAM: Google, Amazon, Facebook, Apple, Microsoft.
Bu da Can Selçuki’nin yeni anketinin bulguları:
GAFAM dünyadan büyüktür.
📝 “Global İşler”:
📌 GAFAM ile egemen devletler mücadelesinde Avustralya’dan alınacak dersler için bu haftaki Dünya Gazetesi yazımı okuyabilirsiniz.
Dün akşam (1 Mart 2021) yine dev kadroyla bu konuda güzel bir YouTube canlı yayını yaptık. Linkten izleyebilirsiniz.
🇮🇳 Hindistan vs. GAFAM
📰 Haftanın Haberi:
Avustralya’nın dijital kodamanları dize getirmesinin ardından sıra Hindistan’da mı? Hindistan geçtiğimiz perşembe aynı Türkiye’deki tartışmalı kanuna benzer bir taslak açıkladı. Bizdeki gibi temsilcilik açma zorunluluğu da getiriliyor!
Kanun taslağında bizdekine ek olarak yalan haberlerin yayılması durumunda, sosyal medya platformlarına haberi ilk ortaya atan kaynağı tespit yükümlülüğü de getiriliyor.
Aklıma 2018’de Muharrem İnce’nin bir sünnet düğünündeki fotoğrafının montajla “Camide halay çekiyor” haberine dönüştürülmesi geldi.
👩🏻⚖️ GPT- 3 avukatlığı bitirir mi?
Haftanın Bonusu:
Trafik polislerinin yerini trafik lambaları alıyorsa hukukçuların yerini GPT-3 alabilir mi?
Trafik lambasının kuralları bilip doğru zamanda doğru renkte yanması yeterli. Yapay zeka trafik lambası gibi kurala dayalı değil, veriden öğrenerek işliyor. Veriye göre kuralları kendi koyuyor. Peki ya yapay zeka modelinin eğitileceği veriler açık değilse?
Şu anda mahkeme kararlarına esas oluşturan deliller, ifadeler, vb. devlet tekelinde. Ayrıca “telif hakları” ve “gizlilik metinleri” gibi engeller var. Tüm verilere erişilse bile, mevcut hukuki sistemde zaten birçok önyargı var.
GPT-3 eğitiminin önemli bir kısmı Facebook’taki kapalı grupların metinleri ile yapıldı. Facebook’un dezenformasyon örneklerini, kutuplaştırıcı dilini sürekli konuşuyoruz. Stanford tarafından yayımlanan raporda ise GPT-3 bütün Müslümanların terörist olduğuna ikna olmuş; engelliler ve kadınlara karşı da önyargılı.
O halde GPT-3’ün hukukta kullanımında iki farklı senaryo var:
Ya kullanılan veriler genişleyecek ve önyargılar dengelenecek,
Ya da GPT-3, toplumdaki ve hukuk sistemindeki önyargıları artırarak hukuka yansıtacak.
Mesela:
Global İşler + okuyucuları ne okuyor: En çok tıklananlar!
🚀 Haftanın Enleri:
25. sayımızda önceki bültenlerde en çok tıklanan içerikler:
Bitcoin 101: Bitcoin nedir ve nasıl çalışır?
Yeni Kamusallık (Burak Dalgın T24 yazısı)
Commencis Raporu: 2021’de Öne Çıkan Dijital Trendler
Melih Celasun’a Saygı Günü’nden: Tekelleşme ve piyasa rekabetiyle ilgili panelimiz.
11 Aralık 2020 tarihli Dünya Gazetesi yazım: “Yerli Teknoloji Şirketi Kurmak”
4 Aralık 2020 tarihli Dünya Gazetesi yazım: “Son Ayakkabı E-ticaretçisinin Ölümü” (Tony Hsieh, Zappos.com).
MIT’nin Daron Acemoğlu’nun da katkılarıyla hazırlanan 2019 Eylül tarihli “Geleceğin çalışması: Teknoloji ve Kurumları Şekillendirme” raporu.
Sayılar bize gösteriyor ki, Türkçe içerikleri daha çok tercih ediyorsunuz. Ancak maalesef bültendeki konular için yeterince Türkçe içerik bulamıyorum. Buldukça paylaşmaya devam edeceğim.
Jetgiller gerçek oldu!
🐦 Haftanın Tviti:
Stanfordlu araştırmacılar “Zoom yorgunluğu” için dört neden belirledi. Bu Zoom yorgunluğu denen şey aslında görüntülü konuşma platformlarının tasarım kusurlarından kaynaklanan zihinsel ve bedensel yorgunluk. Gelelim dört nedene:
Aşırı miktarda göz teması: Normal bir toplantıda not defterinize, etrafa, yazı tahtasına, konuşmacıya, pek çok yere bakabilirsiniz. Ama Zoom toplantılarında sadece tek yere odaklı bir şekilde izleyebiliyorsunuz.
Zoom'un en pratik özelliği karşı tarafa bir sunum veya doküman göstermek. Yani belki de selamlaştıktan sonra kamerayı mümkün mertebe kapalı tutmak lazım.
Sürekli eş zamanlı olarak kendinizi görmek: Bu, yaptığınız her harekette bir aynayla takip edilmekten farksız! Ayrıca yapılan çalışmalara göre sürekli kendinizi görür olduğunuzda kendinize karşı çok daha eleştirel oluyorsunuz.
Stanford’lı araştırmacılar bu konuda stresimizi azaltmak adına ekranımızda kendi görüntümüzü gizleme seçeneğini kullanmamızı öneriyorlar.
💄 Zoom sebebiyle estetik ameliyatlarda patlama olmuş! Çünkü, evet, belki de kendimizi görebileceğimiz en çirkin açılardan görüyoruz.
Hareketliliğimiz doğal olmayan ölçülerde sınırlanıyor: Bir duvarın önünde oturmuş üst üste üç toplantı yapmışsınız, sıfır hareket!
Video konferanslarda bilişsel yük çok daha yüksek: Yüz yüze olmadığımızda etkili iletişim kurmak adına çok daha fazla çaba sarfetmemiz gerekiyor, iletişim normalde olduğu gibi doğal olarak gelişmiyor.
Bu nedenlerle zoom görüşmelerini önemli değilse reddediyorum, önemliyse de şahsen veya telefonla görüşmeye çevirmeye çalışıyorum.
Ussal Bülten’den bu haftalık bu kadar! Bu bülteni Nesibe Kırış ve Deniz Erciyes’le beraber hazırlıyoruz.
Gazete yazısı ve Clubhouse yayınlarımı kaçırmamak için Telegram kanalımdan haber alabilirsiniz. Artık kanalda sohbet özelliği de var.
🐦 Twitter: Türkçe: @ussal / İngilizce: @ussalEN
📝 Medium: Ussal Şahbaz
🔗Web: ussal.net