Global İşler+

📶kripto varlıklar ve geliştiriciler, 🍽ofis ve restoranlar,🤯 Google

No.62

Bu hafta yine kripto varlıklar ile bültenimizi açıyoruz. Daha sonra Kovid-19 sonrası değişen alışkanlıklardan eğlence ve ofise gitme arasındaki çelişkiye bakıyoruz. Google’ın TBMM’deki toplantısına da göz attıktan sonra sizleri yeni serimizle tanıştırıyoruz. Bundan sonra ayda bir eğlenceli röportajlarla sizlerle olacağız. Bu ayın profili: Sertaç “Faladdin” Taşdelen!

Keyifli okumalar!

---

Crypto wrapped

🔖 Haftanın Raporu:

Kripto varlıkların nasıl düzenlenmesi gerektiğine dair Dünya Gazetesi yazımda inovasyon finansal balonlara koşut olarak geliştiğinden bahsetmiştim:

2019’da ilk bitcoin balonu patladıktan sonra “blok zinciri teknolojisi iyidir, ama bitcoin tü kaka-dır” denmişti. Bu yaklaşım moda olmuştu. Birçok şirket veya kurum “Aman bizim kripto varlık ile işimiz olmaz” deyip kendi içinde kapalı blok zinciri projeleri geliştirdi. Çalışanlara vakit geçirecek yeni hobiler çıktı ama ekonomik anlamda değer yaratılmadı. Çünkü inovasyon finansal balonlara koşut olarak gelişir. Blok zincir teknolojisinde inovasyon yapacak beyinlerin bu alana çekilmesi için, bu teknolojiyi kullanan ve üzerinden para kazanılabilecek bir varlığın olması lazım.

Aşağıdaki grafik kriptovarlık alanında yazılım geliştiren yazılımcıların sayısının kriptovarlık fiyatlarındaki artışlara koşut olarak nasıl arttığını gösteriyor:

Grafiği aldığım Electric Capital’in 2020 Aralık ayına ait kripto geliştiricileri raporu, 2021 Nisan verileriyle güncellenmiş. Bazı önemli bulgular:

• İlk 200'ün dışındaki geliştirici sayısı Aralık 2018'den itibaren %30 azaldı.

• Geliştirici faaliyeti özellikle Bitcoin, Ethereum ve stable coin alanlarında güçlü.

• Bitcoin ekosistemi, 3 yıl öncesine göre % 70+ daha fazla geliştiriciye sahip.

• Ocak 2020'den bu yana merkezi olmayan finans alanında aylık aktif geliştiricilerde %67 artış görünüyor.

Eğer bülten okumayı seviyor ve blokzincir dünyasını takip ediyorsanız yıl Luna DAO’yu takip etmenizi öneririm!

---

Teknoloji Sohbetleri: Kripto varlıklar

📱Haftanın Yayını:

Erhan Erkut hocamla haftalık YETGEN Teknoloji Sohbetleri’nde bu hafta kripto varlıkları konuştuk.

---

Eğlenceye dönelim ama ofise dönmeyelim

📊 Haftanın Grafiği: New Consumer’ın 2021 Consumer Trends raporuna göre, ABD’de restoran rezervasyonları hızla korona öncesine dönerken, çalışanlar hala ofise dönmekte isteksiz. Ofisin geleceğini birçok bültende tartıştık, daha da tartışmaya devam edeceğiz gibi görünüyor.

---

TBMM’de ilginç şeyler oluyor

📝 “Global İşler”:

Son dönemde ABD senatosunun karşısında dijital kodomanların temsilcilerini görmeye alıştık. Geçen ay da TBMM’de Google ve Facebook toplantısı vardı. Bence ilginç şeyler oluyor.

TBMM’deki sorular üç alana odaklandı:

• Birincisi, Google’ın Türkiye’den elde ettiği kazançların vergilendirilmesi. Google tabii ki vergimizi ödüyoruz dedi. Muhasebesel olarak da öyle. Ancak gerçek Google’ın tekel konumu sayesinde dijital hizmet vergisini olduğu gibi reklam verenlere zam olarak yansıttığı, yani vergiyi reel olarak bizim KOBİ’lere ödettiği.

• İkincisi, bu şirketlerin Türkiye’den milyarlarca lira kazandığı halde neden Türkiye’de hiçbir yatırımı olmadığıydı. Geleneksel ekonomideki yabancı şirketler kaçınılmaz olarak Türkiye’de fabrika, bayisi, dağıtım ağı kuruyor.

• Üçüncüsü, Google özelinde Avrupa Birliği Adalet Divanı kararlarına uyarken, neden Türkiye’de Rekabet Kurumu kararlarına uymadığıydı. Google mesela Google Shopping ürününü rakiplerini dışlamayacak hale sokmayla ile ilgili Rekabet Kurulu kararında “benim istediğimi yapmazsanız ben de oynamıyorum” deyip Türkiye’yi terk etti. Google, bu ürünü Türkiye için değiştirmek çok masraflı dese de esas derdinin ürünü değiştirmenin masrafı değil, Türkiye’nin kararına uyarsam yarın Meksika, Brezilya, Hindistan da benden aynı şeyleri ister mi korkusu olduğu ortada.

Bu hafta Dünya Gazetesi’nde yazdım.

• Yazımın sonunda dijital piyasalara yönelik düzenlemelerin siyasi amaçlarına değinmiştim. Yazıyı yazdıktan sonra değerli dostum Adnan Akgün yeni yayımlanan OECD raporunu gönderdi. Raporda birkaç ülkedeki dijital piyasa düzenlemeleri karşılaştırmalı olarak incelenmiş. Özellikle düzenlemelerin amacı üzerinde durulmuş: Amaç “adalet” mi (fairness), rekabete açık (contestable) piyasalar oluşturmak mı? İlki popülizme daha açık bir kavram. Öte yandan ikisi arasındaki sınırları çizmek de zor. Zaten kanun koyucular da bu ayrıma tam varamamış.

---

Falaaddin ile kahve keyfi

🎉 Ayın Profili:

Bu hafta itibarıyla aylık yeni bir seriye başladık :) Artık bir röportaj köşemiz var. Açılışı değerli dostum Falaaddin ve Binnaz Abla’nın kurucusu Sertaç Taşdelen ile yapıyoruz.

Seni ifade eden moda aksesuarı nedir? (personal style signifier)

Haha harika soru, yakında bütün bu aksesuarları "Sertac Tasdelen" markası altında satın alabileceksiniz. Bu kimi noktada bir yemeni, bazen Uzakdoğu esintileri olan bir kimono, bazen bir fötr sapka, bazen jilet bir kruvaze ceket, bazen de super oversize salvarimsi bir pantalon olabilir. Modayı takip etmiyorum, takip ettigim son seyolabilir moda. İnsanlarin bir baskasi begensin diye bir şey giymeleri,bunun için de fazladan para veriyor olmasini hep çok saçma bulmuşumdur:)

Kahve? Detoks? Hangisi senin sabahları olmazsa olmazın?

Su:)

“Sabah haberlerini” nereden takip ediyorsun?

Sabah haberleri takip etmiyorum, zaten çok önemli bir şey olsa kesin duyarım:)

Günlük rutinin var mıdır?

Var: Sabah 7 civarı, guneşin doguşu ile kalkıyorum, cunku evde perde yok:) İlk su icerim, ardından bir kahve; sonra bir manim cikmazsa spora gidiyorum, çok abartmadan yarım saat kültür fizik:)Saat oluyor 9.30 yürüyerek veya motorla ofise, ve gunluk kosusturmaca başlamış oluyor. Fakat her günüm birbirinden farklı: bir bakmışsınız ofisten çıkmış ormandayım, veya bir bakmışsınız Moğolistan'dayim:)

Sehpanda dergi var mı?

Dergi fetişim var(dı) artık cok yer kaplıyor diye Ipad var:)

Hala yazılı kitap okuyor musun? Son bir senede okuduğun en iyi kitap?

Yazılı da okuyorum, en son John Townsend'in Boundaries okudum,günümüzde "Hayır" diyebilmekle ilgili sorunlar yaşıyordum, şimdi bolbol Hayır diyorum:)

Koleksiyonun var mı?

Pul dermişim haha. Yok, sadece güzel anılar peşindeyim.

Hayat motton?

Don't worry, be happy!

İlk girişim fikrin aklına geldiğinde kiminle paylaştın?

Bu hikayeyi bütün dunya degil ama sanırım bütün Turkiye biliyor:))

Korona hayatında ne değiştirdi?

Cok drastik bir değisikliğe yol açmadı işin açıkçası. Seyahatleri tabii kısıtladı ama günlük rutinimde neredeyse hiçbir şey değişmedi. İnsan her ortama adapte oluyor.

Yapay zekayı fal ile birleştirerek bambaşka bir dünya katan Sertaç’ın Open/Ended Design’daki podcastini dinlemenizi öneririm.

---

Bitirirken

Yılın kitapları bu haftaya yetişmedi, böylece haftaya da konumuz kalmış oldu. Görüşmek üzere..

Röportaj köşemizi beğendiyseniz ve ayda bir yapayım istiyorsanız, sosyal medyada Sertaç’a teşekkür edebilirsiniz.

---

Ussal Bülten’den bu haftalık bu kadar! Bu bülteni Nesibe Kırış ile beraber hazırlıyoruz.

🐦 Twitter: Türkçe: @ussal / İngilizce: @ussalEN

📝 Medium: Ussal Şahbaz

🔗Web: ussal.net