No.62
Bu hafta yine kriptovarlıklar ile başlıyoruz. Geçen kriptovarlıkların Türkiye için fırsat olduğuna dair yazıma gelen eleştirileri yeni bir yazıda cevapladım. O yazıdan yola çıkarak ülkemizde akademinin nerede eksik kaldığını tartışacağız. Sonra ABD ve Çin arasındaki teknoloji savaşlarında bu yıl sonu kazanananı açıklıyoruz. Sonda ise Rekabet Kurumu’nun yeni fintek raporuna dair sürpriz içerik var. En sonda yılın favori Türkçe içeriklerini açıklayacağım.
Keyifli okumalar!
Kripto varlıkların Türkiye için önemi
📝 “Global İşler”:
Global tartışmalara liderlik etmemiz için bir fırsat olan kripto paraların Türkiye için önemi ne? Yapay zekâda başarılı olmak için elinizde çok fazla veri olması gerekiyor. Daha çok veri daha iyi çalışan yapay zekâ demek. Dünyadaki tüm veri zaten 20 yıldır Google, Facebook, vb. Amerikan şirketleri tarafından toplandığı için bu alanda da rekabet imkânımız zayıf. Geriye kaldı kripto varlıklar! Dünya Gazetesi’nde yazdım.
Kripto: Yeni altın mı saadet zinciri mi?
🗞 Haftanın Yazısı:
Kriptovarlıklara saadet zinciri diyenler sadece Türkiye’de değil..
ABD’deki en önemli rekabet savunucularından Matt Stoller’ın yazılarına ve bültenine daha önce çok kere değindik. Stoller son yazısında ancak çoluk çocuğun hızlıca zengin olma hırsına hizmet ettiğini söylüyor.
The Wall Street yazarı aynı zamandan kripto/blokzincir alanında kitapları olan Michael J. Casey “Matt Stoller gibi düşünceli, zeki insanlar neden kripto için bu kadar kör noktaya sahip?” diyerek Coindesk’te cevabi yazı kaleme almış:
İsrailli tarihçi Yuval Harari'ye göre, bu tür kavramları hayal edebilme, bu “hikayeleri” topluca anlatabilme yeteneğimiz medeniyeti mümkün kılan şeydi. Kripto paraların “gerçek” değer oluşturup oluşturmadığını analiz etmeden önce, öncelikle bu gerçeği kabul etmeliyiz.
Bunu yapmamak Stoller ve diğer kripto karşıtlarının buluştuğu nokta. Kripto para birimlerini “internetteki bir defterdeki işaretlerin içsel değere sahip olduğu inancına dayanan sosyal bir hareket” olarak tanımlayarak reddederken, elimizdeki madeni ve kağıt paranın aynı aşamadan geçtiği gözden kaçırılıyor.
Casey, Matt’e söylerek gelinine anlatıyor. Neden kriptoyu anlamamız gerekiyor? Neden kabul etmemiz gerekiyor? Neden önyargılı olmamalıyız? sorularını yanıtlıyor. Mutlaka okuyun!
Siz Stoller’ci misiniz Casey’ci misiniz?
İleri imalat fırsatımız neden kaçtı?
📈 Haftanın Grafiği:
Bu haftaki Dünya Gazetesi yazısında kriptovarlıkların neden ülkemiz için fırsat olduğunu değerlendirirken alternatif olarak çip üretimine de bakmıştım.
Çip üretiminde uzmanlaşabilir miyiz? Uzun vadede belki ama kısa vadede zor. Çünkü Türkiye’de akademi hala laklak üzerine kurulu. Türkiye’de akademi hala laklak üzerine kurulu. Mesela ABD’de elektronik ve yazılım alanında verilen doktora derecesi sayıları son otuz yılda kat kat artarak bütün disiplinler içinde zirveye yerleşmiş. Biz ise hala elektronik ve yazılımın kat kat fazlası doktorayı işletme alanında veriyoruz.
Buyurun aşağıdaki grafiklere (ilki log ölçekte!):
Bu slaytları Değerli dostum Ufuk Akçiğit’in sunumundan aldım. Aynı slaytları pazartesi akşamı, değerli hocam Prof. Dr. Erinç Yeldan ile beraber Fatih Altaylı’nın programında da gösterdi. Bu Teke Tek bölümü kaçmaz!
Teknoloji savaşları: 🇺🇸 v.🇨🇳
🔖 Haftanın Raporu:
Uzun zamandır Çin ve ABD’nin teknoloji savaşlarından bahsetmiyorduk. Harvard Kennedy School Belfer Merkezi, Aralık ayı raporunda bu çekişmeyi ele aldı.
Yapay zeka, 5G, kuantum bilgi sistemleri, bioteknoloji/yeşil enerji, teknoloji alanındaki rekabeti inceleyen kapsamlı rapora buradan ulaşabilirsiniz.
Yapay zeka: Önümüzdeki on yılda yapay zeka adına trend uygulama mı olacak yoksa geliştirme mi? Pratiğe dönük bir dönem olursa avantaj Çin’de görülüyor. Ulusal Yapay Zeka Güvenlik Komisyonu'nun değerlendirmelerine göre "Çin, mevcut eğilimler değişmezse, önümüzdeki on yılda yapay zekada dünya lideri olarak ABD'yi geçme gücüne, yeteneğine ve hırsına sahip.”
5G: Pentagon'un Savunma İnovasyon Kurulu'na göre, ”5G standartlarındaki ve çip tasarımındaki avantajlara rağmen, Amerika'nın 5G altyapısının kullanıma sunulması Çin'in gerisinde kalıyor.”
Kuantum bilgi sistemleri: Kuantum bilgi biliminde Amerika uzun zamandır lider olarak görülüyor, ancak Çin'in ulusal baskısı açık bir meydan okuma sunuyor. Çin, kuantum iletişiminde ABD'yi çoktan aştı ve Amerika'nın kuantum hesaplamadaki liderliğini hızla daralttı.
Yeşil enerji: Amerika, son yirmi yılda yeni yeşil enerji teknolojilerinin birincil mucidi olmasına rağmen, bugün Çin, geleceğin yeşil enerji tedarik zinciri üzerinde bir tekeli güçlendiren, bu teknolojilerin dünyanın önde gelen üreticisi, kullanıcısı ve ihracatçısı olarak görülüyor.
Teknoloji alanında rekabet: Çin'in Ar-Ge ekosistemi ve ulusal politikaları gibi birçok alanı teknolojik rekabetin makro itici güçlerinde Amerika'nın geleneksel avantajlarına meydan okuyor. Ulusal Güvenlik Konseyi'nin Teknoloji ve Ulusal Güvenlikten Sorumlu Kıdemli Direktörü Tarun Chhabra’a göre "ABD artık küresel bilim ve teknoloji hegemonu değil.”
Rekabet Kurumu’ndan Fintek raporu
📱Haftanın Yayını:
Geçen hafta Rekabet Kurumu fintek sektörüne özgü kapsamlı bir rapor çıkardı. Ben de raporu çok beğendim. Raporu rekabet hukukuyla ilgilenmeseniz de fintekle ilgili genel bilginizi artırmak için de okuyabilirsiniz, Rekabet Kurumu’nun bu işlere bakış açısını görmek için de.
Eğer okumaya üşeniyorsanız değerli dostum Recep Gündüz ile yayınladığımız podcasti dinleyebilirsiniz :)
2021’nin “en” Türkçe içerikleri
📚 Yılın Kitabı: Bu senenin kitabı değerli dostum Burak Dalgın’ın İstanbulin isimli eseri. Türk tarihinde Batılılaşmanın “resmi makamlar” aracılığıyla gerçekleştirilen ilk somut adımı olan Tanzimat Fermanı’ndan sonra “imparatorluğun en uzun yüzyılı” başlıyor. Bir roman havasında araştırma tarih kitabı ortaya çıkaran Dalgın’ın kitabını mutlaka okumanızı tavsiye ederim.
📱Yılın Podcasti: Türkçe podcast içeriklerinden bizce en dikkat çekicisi Atlatma Haber. Barçın Yinanç'la atlatma habercilik üzerine bir podcast serisi. Bu podcastte sadece gazetecilikte birçok meslekte faydalı olabilecek tecrübeler var. Buyrunuz.
📹 Yılın Kanalı: Girişimcilik ekosisteminin en heyecanlı youtube kanalı, pandemi döneminde evlerde zoom sohbetleri yapsalar da tekrar yollarda kameralarını açmaya başladık. Değerli dostum Koray Bahar ve Arman Eker ‘in Arman & Koray YollardaTV kanalına göz atmalısınız!
Haftaya geleneksel yılın kitapları listesiyle karşınızda olacağız!
Ussal Bülten’den bu haftalık bu kadar! Bu bülteni Nesibe Kırış ile beraber hazırlıyoruz.
🐦 Twitter: Türkçe: @ussal / İngilizce: @ussalEN
📝 Medium: Ussal Şahbaz
🔗Web: ussal.net