Global İşler+
Global İşler+
🎯metaverse özel sayısı, 💣kripto varlıklarda yasa dışı işlemler, 👩🏼⚖️startap dünyası
No.65 — 2022/2
Her hafta Çarşamba sabahı çıkan Global İşler+ Bülteni’nde teknoloji, toplum ve politikanın kesişiminde dünyada olup bitenlere bakıyor, Türkiye’de olanları anlamaya çalışıyoruz. Bu bülten size iletildiyse lütfen Substack üzerinden üye olun!
İşte 2021 buzzword’ü, herkesin merak ettiği ve Türkçe kaynaklarda çok bulunmayan o dünyaya özel sayımızla sizlerleyiz: METAVERSE. Konuk editörümüz değerli dostum Erdem Erkul’un editörlüğünde bu hafta ve haftaya ana temamız metaverse olacak. Daha sonra yılın diğer buzzwordü kriptodan bahsediyoruz, kriptodaki yasadışı işlemler gerçekten en yüksek değere mi ulaştı? En son daha önce ele aldığımız Elizabeth Holmes davasının sonuçlarına bakacağız.
Keyifli okumalar!
Metaverse’de sanat ve müzik
🦾 Konuk editör: Erdem Erkul
Fiziksel sınırların ötesine geçmeyi vadeden Metaverse, NFT, blockchain ve kripto paralar gibi terimleri bol bol duyduğumuz 2021'i geride bırakıp bizi hangi teknolojik gelişmelerin bekliyor olabileceğini merak ettiğimiz 2022'ye girmiş bulunuyoruz.
Metaverse 2021 yılında Mark Zuckerberg’in Facebook’un adının Meta olarak değiştiğini açıklamasıyla herkes tarafından sıkça konuşulan bir konu oldu. Yukarıdaki grafiği incelediğinizde göreceksiniz ki özellikle 2021 yılında Metaverse kelimesine olan ilgi ve merak oldukça hızlı bir şekilde artmış. Önümüzdeki dönemde de en çok konuşulan ve hem iş hem günlük hayatlarımıza en çok etkiyi yapacak teknoloji Metaverse olacak gibi görünüyor.
Bu kare size sıradan bir 2 boyutlu videoyu ya da oyunu andırmış olabilir. Ancak bu kare hiç de sıradan değil. Geçen haftalarda şirketimizin Metaverse toplantı odasında bir toplantıya katılmadan hemen önce çektiğim bir görüntü. Bu fotoğraf sadece şirketimiz için değil aslında tüm teknoloji sektörü firmaları için büyük bir önem taşıyor bana göre.
Bizler şimdiden bazı toplantılarımızı Metaverse’deki toplantı alanımızda gerçekleştirebiliyoruz.
Biraz da etkinliklere gidelim..
İnsanların, gerçek dünya dışında eğlenebilecekleri sanal bir dünya oluşturması, bu sanal dünyadaki topluluklarla bağlantı kurması ve onlarla sosyalleşebilmesi artık bilim-kurgu hikayelerine konu olmaktan çıktı.
RollingStone’a göre, yeni kitlelere dokunmak, yaratıcı iş birlikleri sağlamak ve yeni ticari gelirler yaratabilmek için yeni yöntemler bulmaya çalışıyor sanatçılar da, yani Metaverse ile kendi piyasalarını da dönüştürüyorlar. Örneğin, sanatçılar 3 boyutlu sanal dünyada hayranlarıyla buluşmak için konserler veriyor, NFT ürün satışları yapıyor ve oyun/uygulama içi etkinlikler düzenliyorlar:
Örneğin, ünlü Amerikalı rapçi Travis Scott Nisan 2020’de 12 milyondan fazla Fortnite oyuncusuyla bir araya gelerek sanal dünyada bir konser verdi.
Etkinliğin videosunu izlemek için:
Eylül 2020’de dünyaca ünlü Güney Koreli idol grubu BTS, yeni teklileri Dynamite’ı tanıtmak için yine aynı oyunda oyuncularla bir tanıtım etkinliği gerçekleştirdi.
25 Mart 2021 tarihinde Post Malone, Pokémon'un 25. yıl dönümünü kutlamak için, kendisine benzetilerek oluşturulan avatarı ile şarkılar söylediği sanal bir konser düzenledi.
Konseri izlemek için:
Kanadalı ünlü sanatçı Justin Bieber, 18 Kasım 2021 tarihinde sanal dünyada bir konser vererek dijital avatarı ile sergilediği bir sanal gerçeklik performansına imza attı.
Konser tanıtım videosunu izlemek için:
Decentraland’in düzenlediği ‘’Metaverse Festivali’’ de geçtiğimiz ekim ayında yapılmıştı mesela. Bu festivalde, gerçek dünyadaki festivallerdeki gibi yemek kamyonları, ürün stantları ve VIP’ler için özel bekleme alanları yer aldı.
(Erdem’e teşekkürler! Haftaya diğer bir merak edilen kavram olan NFT üzerinden metaverse serimize devam edeceğiz.)
Zuck’ın metası fos mu?
🎉 Haftanın Bonusu:
Geçen haftaki bültende paylaştığım 2020 tahminlerim çok beğeninizi aldı. Benim de yakından takip ettiğim ve tahminlerine güvendiğim Scott Galloway ve Azeem Azhar’ın da geçen seneye yönelik değerlendirmeleri dikkatinizi çekebilir. (Scott’un videosuna giriş şifresi: ZUCKERVERSE)
Scott, Zuck’ın metaverse’ünün başarısız olacağını düşünüyor. Sizin fikriniz nedir?
Kripto varlıklarda yasa dışı işlemler
📊 Haftanın Raporu:
Son bir haftadır ulusal ve uluslararası basında kripto varlıklarla yapılan yasadışı işlemlerin 2021’de yeni bir rekor kırdığına yönelik yazılar yazılıyor. Peki bu rekoru yasadışı işlemin miktarı ile tek başına değerlendirmek doğru mu?
Chainalysis’in 2021 kripto raporuna göre, yasadışı işlem miktarı en yüksek olsa da 2017’den bu yana borsalardaki toplam varlıklar düşünüldüğünde yasa dışı işlem miktarının toplam varlığa oranı en düşük görünüyor. 2019’da bu oran yaklaşık %4 iken, 2021’de %0.15.
Yani her başlığa inanmamak lazım!
Birinci startap yalanları davası sona erdi
🗞 Haftanın Haberi:
Bültenimizin 2. sayısında startap yalanlarından söz etmiştik. Bu başlığın ana karakteri Elizabeth Holmes’tu. Holmes’un yargılaması bitti. Peki karar startap dünyasında ne gibi değişiklikler getirecek?
Theranos davası, özellikle değerlemelerin gittikçe yükseldiği ve paranın bol yatırım yapılacak girişimin kıt hale geldiği günümüzde teknoloji yatırımlarının risklerini gösteriyor. Birçok yatırımcı sırf başkası yatırım yaptı diye bir şirkete yatırım yapmaya karar verebiliyor. Şirkete detaylı finansal tablolar sorduğunuzda veya performans metriklerini sorguladığınızda, kapıda bekleyen başka yatırımcılar varken sizi içeri aldığımız için şanslısınız cevabıyla karşılaşabiliyorsunuz.
Holmes’un suçlu bulunduğu yedi başlığı sizlerle paylaşalım:
Yatırımları cezbetmek için medyada yanlış beyanları servis etmek.
Büyük şirketlerin kabul verdiğini iddia etmek.
Büyük paydaşlarla olan ilişki hakkında yalan söylemek.
Yatırımcıların ve ortakların yapamayacağı şeyleri yapmış gibi görünmesini sağlamak için ürün tanıtımlarını taklit etmek.
Tanıttıkları ürünler çalışmayınca eski ürünlerle hizmet sağlamaya çalışmak.
Finansal tablolarla alakalı yanlış bilgi vermek.
Tanıtılan ürünün yapamayacağı özellikleri duyurmak.
Konuyu detaylı incelemek isterseniz bir kitap bir de podcast önerimiz olacak. Her ikisini de hazırlayan WSJ’nin bu olayı çıkaran muhabiri: John Carreyrou.
Aynı isimli podcast kitaptan sonra çıkan delilleri ve dava hazırlık sürecini anlatıyor. Yani kitabın tamamlayıcısı.
KPMG raporuna göre ekonomiyi çoluk çocuk yönetiyor.
📝 “Global İşler”:
KPMG'nin yeni raporuna göre, 2021'de ülkemizdeki birleşme devralmaların çoğu dijital sektörde oldu. Şimdi bu paralardan kur artışı nedeniyle vergi çıktı. 1 milyon $ yatırım aldınız, sene sonunda kasada hala 1 milyon $ dolar var ama vergi ödüyorsunuz. Acaba neden?
Japonya'da 75 yaşındaki emekli ticaret hukuku hocasının başkanlığında kurulan kriptovarlık mevzuatı komisyonunun kararları tüm girişimcileri kaçırdı. Gerontokrasi tüm dünyada iş başında. Türkiye'de durum nasıl?
Bu hafta Dünya Gazetesi’nde yazdım.
Startap ekosistemi wrapped
👨🏻💻Okurlarımızdan:
Değerli dostum ve okurumuz İhsan Elgin, 2021 Türkiye teknoloji girişimciliği ekosistemi değerlendirmesini Dünya Gazetesi’nde yazdı. Bültende fazlasıyla yer verdiğimiz startap dünyasına yönelik dört başlıkla kapsamlı ve kısa bir yazı:
2021’e damgasını yeni yatırımlar vurdu
Kurumsal girişim sermayeleri rekor kırdı
Türkiye’de lider fintech, peki ya dünyada?
Yazılım dünyasında alarm çanları
Eğer bültenle ilgili yorumlarınız veya haberleriniz varsa lütfen bana yazın.
Bitirirken
Metaverse benim de ilk kez anlamakta yavaş kaldığım bir teknoloji. Demek ki yaşım ilerliyor. Hala kafana o Oculus gözlükleri geçirmenin ne cazibesi var çözebilmiş değilim. Haftaya Erdem Erkul’un Metaverse dosyasına devam edeceğiz. Belki benim de anlamama yardımcı olur. Erdem’i Twitter ve Linkedin’den takip edebilirsiniz.
Bülteni Nesibe Kırış ile beraber hazırlıyoruz.
Bu bülten size iletildiyse lütfen Substack üzerinden üye olun!
🐦 Twitter: Türkçe: @ussal / İngilizce: @ussalEN
📝 Medium: Ussal Şahbaz
🔗Web: ussal.net