Global İşler+ 2023/40
Global İşler+ 2023/40
🤖OpenAI & Sam Altman, 🇺🇸Binance, CZ & Kripto Borsalar, 🇹🇷Azeem Azhar İstanbul'da
No.144 — 2023/40
Merhaba! Ben Ussal Şahbaz. Her Cuma sabahı e-posta kutunuza gelen Global İşler+ bülteninde teknoloji, toplum, politika kesişiminde dünyada olup bitenlerin Türkiye’ye yansımalarını tartışıyorum.
Son bir haftada aramıza katılan 25 takipçimize hoşgeldiniz diyoruz!
Bu hafta teknoloji, toplum ve politika adına çok fırtınalı geçti. Gündemimizde iki büyük olay var. İkisinin de sonuçları bence ABD’nin bu alandaki egemenliğini pekiştiriyor:
OpenAI’da Sam Altman’ın kovulmasına yönelik darbe girişimi, Microsoft’un karşı darbesine döndü. Amerikan “müesses nizamı”nın en önemli aktörlerinden Microsoft, dünyanın şu andaki en önemli yapay zekâ şirketini bir bakıma ele geçirdi.
ABD’de, başsavcı ve hazine bakanının aynı anda katıldığı, benzerine pek sık rastlanmayan bir basın toplantısıyla duyurulan “uzlaşı” ile dünyanın en büyük kripto varlık platformu Binance’in CEO’su Changpeng Zhao (CZ) görevden ayrılmaya zorlandı. Bunun da orta vadeli sonucu kripto varlık işlemlerinin ETF’ler gibi geleneksel finansal fonlara kayması, yani Amerikan sisteminin kontrolüne girmesi olacaktır.
Tüm bunların perde arkasını ve muhtemel etkilerini köşe yazıları ve videolarla bu hafta bültenimizde sizler için değelendirdik… Keyifli okumalar!
Yapay zekâda başarısız darbe girişimi
🖊 Global İşler Köşesi
Bu hafta, yapay zekâ teknolojisinin önümüzdeki yıllarda ne hızla nereye doğru gideceğine yön veren magazinsel gelişmelere tanıklık ettik.
OpenAI’ın kurucusu ve CEO’su Sam Altman önce bir yönetim kurulu darbesi ile görevinden alındı.
Ardından da 770 şirket çalışanının 743’ünün istifa tehdidi ve şirketin en büyük yatırımcısı olan Microsoft’un baskısı ile Altman görevine geri döndü.
Sam, iki hafta önce katıldığı Yapay Zekâ Güvenliği zirvesinde, 10 ülkenin başkan ya da bakan düzeyindeki temsilcisine geliştirdikleri modelleri önceden denetime açacakları yönünde söz verirken, “OpenAI’ın en önemli özelliği yönetim kurulunun amacımızdan saptığımızı düşünürse beni görevden alabilme yetkisi olmasıdır” diyordu.
Fakat sürecin sonunda dört yönetim kurulu üyesinden üçü ayrılmak zorunda kalırken sadece OpenAI’ın kurucusu ve Quora’nın CEO’su Adam D’Angelo koltuğunu koruyabildi. Sam Altman’ın dönüşü ile beraber SalesForce’un yöneticisi Bret Taylor ve eski ABD Hazine Bakanı ve benim de eski hocam Larry Summers da yeni kurul üyeleri olarak atandı.
Yaşanan krizin ardından, Gary Marcus gibi birçok uzman, yapay zekâ teknolojisinin regülasyonunun sektörün inisiyatifine bırakılamayacağı görüşünde.
İşin aslı devletler, toplumları ve ekonomiyi hızla dönüştürme potansiyeline sahip olan böyle bir teknolojiyi kendi haline bırakmadan bugünden gerekli tedbirleri almak istiyor. Ancak bunun için gerekli kapasiteye sahip olduklarını söylemek güç.
Eğer OpenAI krizinin perde arkasını ve mevcut krizin önümüzdeki dönemde regülasyon süreçleri adına ne anlama geldiğini merak ediyorsanız bugünkü Ekonomi Gazetesi’ndeki köşeme bakabilirsiniz.
🎥 Video: OpenAI krizinin kodlarını Politikod’ta Ahmet Buğra Ferah ile konuştuk: OpenAI kaosu ve yapay zekânın geleceği
Alberto Romero, Why OpenAI Fired Sam Altman — And What Happens Next in the AI World, 18 Kasım 2023.
Yargı eliye regülasyon - ABD’den Binance’e 4.3 milyar dolarlık ceza
🗞️ Haftanın Haberi
Bu hafta kripto piyasaları ABD’nin Binance’e kestiği 4.3 milyar dolarlık ceza ile çalkalandı. Öte yandan Amerikan yargısı ile anlaşan Binance’in CEO’su Changpeng Zhao, nam-ı diğer CZ, 21 Kasım’da mecburen “X” üzerinden yayımladığı bir mesaj ile CEO pozisyonundan ayrıldığını duyurdu.
Adalet Bakanlığı ile varılan anlaşmaya göre suçlarını kabul eden Binance ve CZ, sırasıyla 4.3 milyar dolar ve 50 milyon dolar büyüklüğünde cezaları ödemeyi kabul etti.
Ayrıca CZ, 18 aya kadar da hapis cezasına çarptırılma riski ile karşı karşıya.
21 Kasım’da ABD Hazine Bakanlığı bir bildiri yayımlayarak Binance’in bu derecede büyük bir yaptırım ile karşı karşıya kalmasının ardındaki nedenlere açıklık getirdi. Buna göre:
Binance, Hamas, el-Kaide, IŞİD, Kuzey Kore, İran gibi ABD tarafından yaptırım uygulanan aktörlerin, kara para aklayıcılarının ve uyuşturucu ticareti gibi illegal faaliyetlerde bulunanların platformu kullanmasına göz yumdu.
Öte yandan çocuk istismarı, terörün finansmanı ve dolandırıcılık gibi suçlarla ilgili 100 binin üzerinde şüpheli işlem de iradi olarak yetkililere bildirilmedi.
Geçen sene dünyadaki kripto varlık regülasyonlarının gidişatını tartıştığım köşe yazımda Türkiye ve Arjantin’de “bankalar eliyle regülasyon”dan bahsetmiştim. Henüz kripto varlıklara dönük bir düzenlemeye sahip olmayan ABD’nin Binance’e kestiği ceza da “yargı eliyle regülasyon”a örnek verilebilir.
NYTimes, “Binance Founder Pleads Guilty to Violating Money Laundering Rules”, 21 Kasım 2023.
🎥 Haftanın Videosu
Eğer Binance olayının iç yüzünü ve bu gelişmelerin teknoloji dünyasında nasıl bir yankı bulduğunu merak ediyorsanız tüm bunları bu hafta Webrazzi’deki POLİTİKOD serimizde Ahmet Buğra Ferah ile konuştuk.
Bitirirken…
24 Kasım vesilesiyle bütün kıymetli öğretmenlerimizin Öğretmenler Günü’nü tebrik ederim.
Bu bülteni hazırlarken birçok kez referans verdiğim Exponential View bülteninin küratörü Azeem Azhar, 5 Aralık Salı günü Eczacıbaşı Topluluğu’nun davetlisi olarak İstanbul’da olacak. Bu çerçevede Türkiye Bilişim Vakfı’nda küçük bir buluşma organize ediyoruz. Bültenimizin çekilişle tespit edeceğimiz şanslı iki okurunu da davet edeceğiz. Çekilişe katılmak isterseniz lütfen linkteki formu doldurunuz.
🐦 Twitter: Türkçe: @ussal / İngilizce: @ussalEN
🔗 Linkedin: @ussal
📝 Medium: Ussal Şahbaz