Global İşler+ 2022/7
🛵Enflasyon çağında kuryeler ve yapay zekacılar, 🦾dezenformasyon algoritmaları, 🇺🇸Dijital kodamanlara yeni kanunlar
No.70 — 2022/7
Her hafta Çarşamba sabahı çıkan Global İşler+ Bülteni’nde teknoloji, toplum ve politikanın kesişiminde dünyada olup bitenlere bakıyor, Türkiye’de olanları anlamaya çalışıyoruz. Bu bülten size iletildiyse lütfen Substack üzerinden üye olun!
Herkes maaşından sıkıntılı. Yalnız değilsiniz! Bu hafta önce yapay zeka alanında düşen maaşları ele alacağız.
Sonra yapay zekada etik ve bu çerçevede sosyal medya algoritmalarının etkilerine dair yeni bir rapor var. Son olarak da ABD’de dijital kodamanlara karşı Senato gündemine gelen yeni kanunlara bakacağız. Keyifli okumalar!
Enflasyon çağında kuryeler
📝 “Global İşler”:
Gıda fiyatları, benzin, elektrik artıyor; maaşlar o kadar artmıyor. Neden?
ürün fiyatları her hafta artıyor ama maaşlar yılda bir güncelleniyor.
işveren maaş artışını enflasyonun genel seviyesi üzerinden yapıyor ama herkesin enflasyonu kendine
Öngörülemeyen enflasyonun neden çalışma barışını bozacağını tarihten örneklerle Dünya Gazetesi’nde yazdım.
Enflasyon yapay zeka mühendislerini de vurdu
📊 Haftanın Grafiği:
Beyin avcısı Dice'a göre, 2021 yılında farklı yapay zeka alanlarında ilk defa ortalama maaşlar düştü.
Yapay zeka ile uğraşan küçük bir kesimin geliri yükseliyor, bunlar bu işin yöneticileri, şirketlerin sahipleri. Birçok geliştiricininse maaşı düşmüş.
Raporda bence gözden kaçan bir husus ise bu maaş düşüşlerinin uzaktan çalışma ile de bağlantılı olması. Silikon vadisindeki işveren Türkiye’den Hindistan’dan yazılımcı alabiliyor. Yani işgücünün geliştirici kısmında rekabet artmış durumda.
Yapay zekanın etik boyutu ne durumda?
📃 Haftanın Raporu:
Yaklaşık 300 sayfaya ulaşan en kapsamlı yapay zeka etik raporu State of AI Ethics 2022. Yapay zeka ekosisteminin analizinden tutun, gizlilik, önyargı ve hukuki düzenlemelere birçok başlık işlenmiş. Biz sizler için önemli bulduğumuz sosyal medya algoritmalarıyla ilgili bazı bulguları sunalım:
Facebook siyasi gruplara yönelik algoritmik önerileri programını kaldıracağını söylemişti. Ancak bu öneriler azalmamış.
Siyasi motivasyonlu Facebook gruplarına giren kişilerin yaklaşık üçte ikisi, platformun kullanıcılarına yaptığı tavsiyeler aracılığıyla dezenformasyon gruplarına dahil oluyor.
2020 seçimlerinden önce trol orduları Facebook'ta ayda 140 milyon Amerikalıya ulaşmış.
Bilgiye ulaşımın Facebook ve Google tarafından tekelleştirilmesi dezenformasyonun yayılmasında etkili. Bir platformda ilgi çekici bir içeriğin başka platformda da click almak için çarpıcı şekilde yayılmasını tetikliyor. Bu da dezenformasyonu vazgeçilmez kılıyor.
Okumaya üşenenler için rapor, Montreal AI Ethics Enstitüsü kurucusu Abhishek Gupta tarafından bu podcastte tartışılıyor.
Serdar Kuzuloğlu’nun da dediği gibi “herkes yaşattığını yaşayacak.”
Kodamanlar ABD’nin tehditi altında
🤯 Dijital Kodamanlar:
ABD’de dijital kodamanlara karşı 5 farklı yasa tasarısının oluşturulduğundan söz etmiştik. Geçen hafta Open App Markets Act (Açık Uygulama Piyasaları Yasası) komiteden geçti. Bazı çok amaçlı teknoloji reform taslaklarının aksine, o kadar uzun değil.
Kanunla 50 milyondan fazla ABD kullanıcısı olan uygulama mağazalarını işleten şirketlerin, potansiyel olarak rekabete aykırı bazı davranışlarda bulunmaları yasaklanıyor:
Uygulama mağazasını kullanmanın bir koşulu olarak geliştiricilerin şirketin kendi uygulama içi ödeme işlemcisini kullanmasını zorunlu kılmak
Bir geliştiriciyi başka bir uygulama mağazasında daha iyi fiyatlar sunduğu için cezalandırmak
Geliştiricilerin iş teklifleriyle doğrudan müşterilerle iletişim kurmasını kısıtlamak
Kendi rakiplerini oluşturmak için üçüncü taraf uygulamalardan özel analiz verilerini kullanmak
Arama sonuçlarında kendi uygulamalarını "makul olmayan bir şekilde" tercih etmek
ABD’de Google’ın haberciliğe olan olumsuz etkisini gidermek için de bir taslak hazırlandı: Journalism Competition and Preservation Act. Daha önce Avustralya ve Fransa’da bu yöndeki düzenlemeleri ve Kanada ve İngiltere’deki önerileri de ele almıştık.
Bitirirken
Cuma günkü yazımda Silikon Vadisi’nin en ilginç karakterlerinden Peter Thiel’i yazacağım. Thiel geçen gün Facebook’un yönetim kurulundan istifa etti. Acaba neden? Silikon Vadisi’nde sağcı olmak nasıl bir şey? Merak ettiyseniz cuma Dünya Gazetesi okumayı ihmal etmeyin. O zamana kadar sabredemezseniz şu kitabı da okuyabilirsiniz.
Bu hafta ikinci kez korona olduğum için bülten biraz kısa kaldı. Haftaya görüşmek üzere!
Bülteni Nesibe Kırış ile beraber hazırlıyoruz.
🔗 Bu sayıyı beğendiyseniz ve bültenden yararlanabilecek başka birini tanıyorsanız, lütfen onlarla paylaşın!
📨 Bu e-posta size iletildi mi? Bir sonrakine de ulaşmak için buradan abone olun.
🐦 Twitter: Türkçe: @ussal / İngilizce: @ussalEN
📝 Medium: Ussal Şahbaz
🔗Web: ussal.net