Global İşler+ 2022/25
🤯Google'nt, 🇨🇳Çin'de yeni sosyal medya kanunu, 🇪🇺MiCA
No.88 — 2022/25
Her hafta Çarşamba sabahı çıkan Global İşler+ Bülteni’nde teknoloji, toplum ve politikanın kesişiminde dünyada olup bitenlere bakıyor, Türkiye’de olanları anlamaya çalışıyoruz. Bu bülten size iletildiyse lütfen Substack üzerinden üye olun!
Bu hafta önce yıl ortası tahminlerimle başlıyoruz. Daha sonra Google arama motorundaki değişimlere ve Çin’deki yeni sosyal medya düzenlemesine bakıyoruz. Son olarak AB’nin MiCA toplantısının sonuçlarını ele alıyoruz.
Keyifli okumalar!
2022 tahminlerim: Yıl ortası değerlendirmesi
🖊 Global İşler Köşesi: Her sene yıl başında yaptığım tahminlerime yıl ortasında bir bakalım. Tabii ki tahmin edebildiklerimiz kadar tahmin edemediklerimiz de önemli. Mesela ne ben ne de birçok risk analisti Rusya-Ukrayna Savaşı’nı tahmin edemedik.
“Türkiye’de e-ticaret veya kripto varlık şirketlerine reklam kısıtlaması getirilmesi sonucu birkaç TV kanalı batacak” demiştim. Reklam harcamalarına sınır getiren e-ticaret kanun teklifi dün TBMM’ye intikal etti ve komisyondan geçti. Kripto varlıklarla ilgili düzenleme, son derece yerinde bir yaklaşımla, henüz Meclise getirilmedi. (Yazının yayımlandığı gün, öğleden sonra, taslak Meclisten geçti.)
ABD’de enflasyonun %15’i aşacağını tahmin etmiştim. Fed’in elini beklediğimden sert yükseltmesi nedeniyle bu tahmin tutmayacak gibi görünüyor.
“Bitcoin üzerinde yazılım yapan geliştirici sayısı %30 artacak” demiştim. Fiyatların tepetaklak düşmesi ile bu tahmin en büyük yanılgı olmuş gibi duruyor.
Geçen hafta Dünya Gazetesi’nde yazdım.
Bu arada, Değerli dostum Rekabet Ekonomisti Doç. Dr. Ekrem Kalkan geçen hafta cuma günü Meclis’ten geçen E-Ticaret Kanunu’nu değerlendirmiş, okumanızı tavsiye ederim.
Google’nt
🤯 Dijital Kodamanlar: Son dönemlerdeki Google cevaplarınızdan memnun musunuz?
Şubat ayında Dmitri Brereton adlı bir mühendis, Google'ın arama motoruna dair bir yazı paylaştı ve ürünün "sonuçlarının neden kötüleştiğine" dair önde gelen teorileri topladı. Yazı özellikle forum siteleri ve Twitter’da viral oldu. Hatta Google'ın Arama irtibat sorumlusu Danny Sullivan'dan iddiaları reddeden bir PR yanıtı istendi. Tabii ki temel sebep Google’ın aşırı büyümesi ve ticarileşmesi. Google, artık ne yazdığımızdan çok aldığı verilerle ne isteyebileceğimizle, hangi reklama girebileceğimizle ilgileniyor.
Brereton'un en ilgi çekici tespiti, platformun bilgili kullanıcılarının artık arama motoruna içgüdüsel anahtar kelimeler yazmamaları. Google’a olan güvensizlik sonucunda kullanıcıların sorgularının sonuna 'reddit' kelimesini eklemesine sebep oluyor, bu trenddeki artış da yazıda Google Trends verileriyle desteklenmiş.
Reddit’in buradaki görevi ne? Bir arama sonucuna ulaşmak için pop-up reklamlar birçok SEO chum paragraflarıyla dolu uzun gönderiler sunmak yerine, aramak istediklerinizi bazen kafanızdaki soruları birbirleriyle tartışan kişilerin referanslarıyla cevabı daha gerçekçi hale getirmesi.
Çin’de yeni sosyal medya düzenlemesi
🗞Haftanın Haberi:
Meclis geçen hafta kapandı. Daha önce bültende de ele aldığımız Sosyal Medya ve Basın Kanunu’na yönelik düzenleme bir sonraki yasama dönemine kaldı. Ülkemiz dışında da birçok ülkede platform sorumluluğu gündemde.
Çin’deki yetkili regülatör Çin Siber Uzay İdaresi (CAC), platformların ve içerik oluşturucuların çevrimiçi yorumları yönetmedeki sorumlulukları hakkında bir taslak düzenleme yayımladı. Platformlara büyük bir yük geliyor: tüm çevrimiçi içeriklerin yayımlanmadan önce kontrol edilmesi. Bu içeriklerde "yasadışı ve kötü bilgilerin" tespit edilmesi halinde yetkililere bildirmeleri gerekecek.
Düzenlemenin gerekçesi "ulusal güvenliği ve kamu çıkarlarını korumak ve vatandaşların meşru hak ve çıkarlarını korumak"; bizim sosyal medya düzenlemesi üzerinden TCK’ya konulması planlanan suçta da benzer bir gerekçe kullanılmıştı. Kullanıcıların bazen düşünmeden bazen sarhoşken attıkları bir içeriğin önce platform tarafından gözlemlenip denetlenmesi onay almaması halinde ise hemen kamuya bildirilmesi ifade özgürlüğüne büyük bir darbe. Umalım ki böyle kısıtlayıcı bir düzenleme bizim kanun koyucularımıza ilham olmaz.
MiCA geliyor
🌏 Kripto Dünyası: İki senelik konsültasyon ve tartışma sürecinden sonra geçen hafta Perşembe günü Avrupa Birliği kapsamlı kripto yasası MiCA’da konsensüs sağlandı. Anlaşma, kripto varlıklar için kara para aklama ile mücadele düzenlemeleri konusunda da bir fikir birliğini doğurdu.
Toplantıda AB'nin karmaşık yasama sürecinin üç katılımcısı olan Avrupa Parlamentosu, Komisyon ve Konsey var. MiCA'nın yasalaşması için artık Parlamento'nun ve hükümetlerin onayına ihtiyacı olacak. Birlik paydaşları MiCA’nın bu ay sonunda yasalaşmasını planlanıyor. Yasa AB’nin Resmi Gazetesi’nde yayımlandıktan 20 gün sonra yürürlüğe girecek, ancak hizmet sağlayıcılar için intibak süresi 18 ay.
Bitirirken
Kurban Bayramı ve 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü nedeniyle sizlerden iki hafta müsaade istiyoruz. 25 Temmuz haftası tekrar görüşmek üzere, iyi tatiller!
Bülteni Nesibe Kırış ile beraber hazırlıyoruz.
🐦 Twitter: Türkçe: @ussal / İngilizce: @ussalEN
📝 Medium: Ussal Şahbaz
🔗Web: ussal.net