Global İşler+ 2022/15
⌗kişisel verileri koruma günü, 🛂Metaverse'te dijital pasaport, 📹öldüren devralmalar
No.78 — 2022/15
Her hafta Çarşamba sabahı çıkan Global İşler+ Bülteni’nde teknoloji, toplum ve politikanın kesişiminde dünyada olup bitenlere bakıyor, Türkiye’de olanları anlamaya çalışıyoruz. Bu bülten size iletildiyse lütfen Substack üzerinden üye olun!
7 Nisan Kişisel Verileri Koruma Günü vesilesiyle bu haftaki temamız veri…
Keyifli okumalar!
Metaverse’te dijital pasaport
📊 Haftanın Raporu
Citi Bank’ın Mart 2022 tarihli raporunun metaverse ve Web3 hakkında şu ana kadar okuduğum en iyi rapor olduğunu söyleyebilirim. Raporun ilgi çekici bölümlerden biri de “metaverse’te kimlik”.
Metaverse’te verimiz bizim mi olacak yoksa metaverse’ün sahibinin mi?
Web1’de yerleşik bir kullanıcı kimlik doğrulama sistemi veya kimlik katmanı yoktu.
Web2'de sosyal oturum açma (Google, Apple, Facebook, vb.) ile bu sorun kısmen çözüldü. Ama bütün verilerimiz platformların elinde kaldı.
Web3’te verinin blokzincirine taşınması sayesinde bu kolaylıkların yanında verilerimiz elimizde.
Şu andaki ilkel metaverse uygulamaları Web3’ten çok Web2’ye yakın. Eğer gerçek Web3 uygulamaları başlarsa blokzinciri üzerinde “cebinizde dijital pasaport" olacak.
Metaverse alemindeki oyun/sosyal uygulamalarında kullanıcının dijital görünümlerini, kimliklerini ve mülklerini yanlarında alarak sanal dünyalara sorunsuz bir şekilde girip çıkmasını sağlayacak. Böylece, kullanıcı tüm verilerini platforma teslim etmeden, cüzdanıyla tek tıklamayla sanal dünyalar arasında oturum açmadan ve parolasız hareket edecek.
🇹🇷 3 sene önce Dışişleri Bakanlığımız, Gates Vakfı ve UNDP işbirliğinde düzenlenen SDG Etki Hızlandırıcı'dan çıkan TYKN girişimi, Dubai'de dünyanın alanında en prestijli World Government Summit'te govtech girişimleri arasında birinci oldu. TYKN mültecilerin insan kaynağı niteliklerini blokzincirine aktararak istihdam imkanlarını artırıyor.
Avrupa’da veri yönetişimi
👨🏻💻 Misafir Editör:
Türkiye’de verisi işlenen ‘’ilgili kişiler’’ yararına farkındalık çalışmaları yapan Verini Koru ekibinden Arif Candemir bu haftaki misafir editörümüz.
Avrupa Parlamentosu geçtiğimiz hafta Avrupa'nın veri ekonomisi stratejisinin önemli bir ayağı olan Veri Yönetişimi Yasası’nı (Data Governance Act) kabul etti. Avrupa Konseyi tarafından da onaylanmasından sonra resmi olarak üye devletlerin tamamında veri paylaşımında ve yeniden kullanımında yeni bir dönem başlayacak.
Kamu kuruluşlarının bazı verileri münhasır haklar yoluyla yeniden kullanamayacağı ve veri öznelerinin ise gönüllü olarak GDPR’a uygun şekilde veri paylaşımı yapabilecekleri bir sistem kurulması öngörülüyor.
Düzenlemede dikkat çekici hususlardan biri de veri fedakarlığı kapsamında, veri öznelerinin kişisel verilerini bilimsel araştırma, sağlık hizmetleri veya iklim değişikliğine karşı mücadele gibi kamu yararı amacıyla gönüllü olarak paylaşılmalarının teşvik edileceği noktasında.
📃 Haftanın Bülteni: Verini koru ekibi; veriye dayalı mahremiyet sorunlarını, hukuki düzenlemelerini ve yaptırımları yakından takip ediyor ve her hafta özet bültenler haline getiriyor.
🔎 Haftanın Rehberi: Ayrıca geçen hafta, “Kişisel Verilerin Üzerindeki Haklarının Farkında Mısın?” adlı bir rehber hazırladılar. Bu rehber ile veri sahibi olan ilgili kişilerin haklarını günlük hayattan örneklerle, adli ve idari yaptırımlar ve görsellerle zenginleştirerek açık ve anlaşılır bir çalışmaya imza atmaya çalışmışlar.
İngiltere’den kodamanlara rest
🤯 Dijital Kodamanlar:
İngiltere’de dijital kodamanlar iki sene önce 5651 ile Türkiye’de yaşadıkları gerilimi yaşıyor. Facebook, Google, Twitter ve TikTok gibi şirketlerdeki yöneticiler, İngiltere internet düzenleyicisi Ofcom ile işbirliği yapmazlarsa yaptırımlarla karşı karşıya kalacak.
Çevrimiçi Güvenlik Yasası Parlamento'da milletvekillerine sunuldu ve bu yıl içinde yasalaşması planlanıyor.
Yasada Netzdg ve Fransa’daki taslak gibi: çocukları korumak, yasa dışı faaliyetlerle mücadele etmek için içerik kaldırma esasları belirleniyor.
Bizdeki 5651 sayılı Kanun’da olduğu gibi devletin bu tür içerikler olduğunda büyük şirketlerde “muhatap bulma” kaygılarına yönelik hükümler bulunuyor. Kurallara uymayan bu platformların düzenleyiciye hesap vermesi gerekecek ve gelirlerinin yüzde onuna kadar para cezasıyla veya en ciddi durumlarda engellenmeyle karşı karşıya kalabilecek.
Ayrıca yetişkin kullanıcıların bile kimlerle etkileşime girdikleri ve gördükleri yasal içerik üzerinde daha fazla kontrol sağlamak için kimliklerini doğrulama zorunluluğu sunulacak.
Geçen sene tekrar alevlenen Türkiye’deki Sosyal Medya Yasası değişikliği gündemine tekrar hazır mısınız? Geliyor…
Öldüren devralmalar
📹 Haftanın Videosu:
Geçen hafta Recep Gündüz ve Neyzar Ünübol ile Rekabet Kurumu’nun yeni tebliği bağlamında, dijital piyasalarda “öldüren devralmaları” konuştuk. Hemen söyleyeyim, bu Tebliğ piyasada paniğe yol açsa da korkacak bir şey yok…
Video gün içerisine Youtube kanalımda olacak.
Yabancılara ev satışı yasaklansın mı?
🖊 Global İşler Köşesi:
Kanada’da yabancılara ev satışı yasaklanıyor. Evet yanlış duymadınız. Nüfusunun beşte biri başka ülke doğumlu göçmen ülkesi Kanada, kendi vatandaşları oturabilecek ev alabilsin diye yabancılara ev satışını yasaklıyor. Biz ev alana üzerine vatandaşlık veriyoruz. Sonra?
Kanada’dan kimler ev alıyor? Rusya’nın, Türkiye’nin veya Latin Amerika’nın zenginleri. Türkiye’den hangi yabancılar ev alıyor? Yemen’in, Somali’nin, Libya’nın zenginleri. Biz de onlar için bir Kanada’yız.
Kısa vadede ülkemize para girsin diye uydurulmuş 250 bin dolara vatandaşlık politikası ile uzun vadedeyse ülkemizin itibarını düşüreceğiz. Ev sadece bir finansal yatırım aracı değildir. Hem bir temel ihtiyaç hem de bir kültürel unsurdur.
Bu hafta Dünya Gazetesi’nde yazdım.
Bitirirken…
Bu hafta Pakistan’da Imran Khan tartışmalı bir şekilde güvensizlik oyu aldı. Yerine adaşım Şahbaz Şerif geldi. Bu vesile ile 10 sene önce İslamabad’daki bir düğünde sohbet ettiğimiz Imran Khan ile fotoğrafımızı buldum. Bakalım Imran Khan göreve dönebilecek mi?
Bu arada geçen hafta bültenimizi iki kere almış olabilirsiniz, substack’in kendi bildirdiği bir teknik problem sebebiyle oldu. Bilgilerinize :)
Bu haftaki sayımızı beğendiniz mi?
Meh 🤨 | Tadında 🙂 | Bilgilendim 🤓| Beğendim, ilettim 😎
Bülteni Nesibe Kırış ile beraber hazırlıyoruz.
🐦 Twitter: Türkçe: @ussal / İngilizce: @ussalEN
📝 Medium: Ussal Şahbaz
🔗Web: ussal.net