No.41
Kırk bir kere maşallah diyelim, sonra da konuya girelim! Bu hafta veri yerlileştirmesi ile başlıyoruz. Sonra bu hafta hayatını kaybeden deli (ve dahi) girişimci McAfee var, soyadına anti-virüs programlarından aşinasınız. Yaz için üç kitap önerisi ile de bitiriyoruz.
🌐 Veri Dosyası
“Veri, yeni petrol değildir”
📝 “Global İşler”:
“Veri, çağımızın petrolü” benzetmesinde yanlış olan şu: Petrol kullandıkça tükeniyor. Veri ise kullandıkça tükenmiyor, tam tersine değerleniyor.
Petrol tükenen bir ürün olduğu için üzerinde hakimiyet kurmak önemli. Bunu yapmak için bir petrol kuyusunu işgal edebilir veya bir boru hattı ele geçirebilirsiniz.
Veride de boru hatlarını ele geçirenler var, mesela hep yazdığımız asrın Deli Dumrul’u Google ve Apple. Ancak bunlarla mücadele etmek için nüanslı bir yaklaşım gerekli.
Yeni uluslararası düzende içinde bulunduğumuz bloklarda kalmak ve dijital ekonominin faydalarından istifade edebilmek istiyorsak prensibimiz şu olmalı: verinin sınırötesi serbest dolaşımı esas, yurtiçinde tutulması zorunluluğu istisnaidir. Devamı Dünya Gazetesi’ndeki yazımda.
Veri konusunda daha derine gitmek isterseniz iki tane de kaynak önerim var:
OECD Ekonomi Politikası Komitesi’nin devletin özel sektör tarafından tutulan kişisel verilere erişimine dair açıklaması,
Matthew J. Slaughter ve David H. McCormick’in Vaşington'un dijital çağ için yeni kurallar oluşturması gerektiğine değinen “Veri Güçtür” adlı yazısı.
Yaz kitapları
📚 Haftanın Önerileri:
1) Empire of Pain: The Secret History of the Sackler Dynasty (Ağrı İmparatorluğu: Sackler Hanedanı’nın Gizli Tarihi). Müzecilik deyince dünyanın en önemli müze bağışçısı Sackler ailesiyle ilgili bir kitapla bitirelim. Kitap müzelerle değil Sackler’ların ağrı kesicileriyle ABD’de opioid salgınının yayılmasındaki rolleriyle ilgili. Tıbbın amacı yaşam konforu mudur hastayı hayatta tutmak mıdır? Bir ilacın bağımlılık yapma sınırı nedir? Peki bir şirketin meşruiyet sınırı nedir? Bu soruları düşünmek için güzel kitap.
2) Think Again: The Power of Knowing What You Don't Know (Tekrar Düşünün: Bilmediklerinizi Bilmenin Gücü). Bu kitapta eskiden gelen kanılarımızın ve alışkanlıklarımızın karar verme sürecini nasıl etkilediği ve çoğu zaman da yanlış kararların yol açtığı durumlar güzel örneklerle anlatılıyor. Önümüzdeki yıllarda en önemli becerilerden biri “öğrenmek” değil “unutmak ve yeniden öğrenmek” olacak.
3) András Szántó. The Future of the Museum: 28 Dialogues (Müzenin Geleceği: 28 Diyalog). Türkiye’de müze müdürlüğü dünyada olduğu kadar değer gören bir ünvan değil. Bunu Orhan Pamuk’un Masumiyet Müzesi kitabının ABD lansmanı panelinde —romanla ilgili çoğu da yalan yanlış atıp tutan- MOMA’nın müdürü Glenn Lowry ile tanışınca anlamıştım (Monocle ile yaptığı şu mülakatı dinlemenizi öneririm). Kitapta dünya çapında 28 müze müdürü ile sadece müzelerin değil dijitalleşme ile insanlığın geleceğini de içeren mülakatlar var.
Deli Girişimci John McAfee
🔮 Haftanın Hikayesi:
John McAfee’nin hikayesi tam bir muamma. Önce bugüne kadarki en büyük antivirüs şirketlerinden birini kurdu, sonra da kendisini efsane yapan bu dönemin ardından ganster maceraları mı dersiniz, hapis mi dersiniz olanlar oldu.
Mesela aşağıdaki ilk fotoğraflarda bir “önce - sonra” görebilirsiniz. Takım elbiseli cool girişimciden İspanya hapishanelerine…
McAfee 1940’ların başında İngiltere’de doğuyor, ama gençken ailesi Virginia’ya ABD’ye taşınıyor. Genç yaşta çalışmaya, para kazanmaya başlıyor.
60’ların başında kart sistemleri için kodlama alanında çalışan bir şirkette işe başladı. Edindiği tecrübeyle sonra Missouri Pacific Railroad’da bir işe girdi ve IBM bilgisayar sistemlerinin kullanımında çalıştı. Bu sırada LSD, DMT gırla…
70’lerde Silikon Vadisi’ne taşındı. Uyuşturucu ve alkol dolu hayatında NASA’nın Uzay Araştırmaları Enstitüsü dahil olmak üzere çeşitli ünlü teknoloji şirketlerinde çalıştı. Omex’te çalışırken masasından kokain ve viski eksik olmazmış. Anlatılanlara göre McAfee 1983’e kadar hiç ayık gün geçirmedi.
"Bana Silikon Vadisi'nin ele avuca gelmez çocuğu, paranoid şizofren diyenler oldu."
80’lerde McAfee Lockhead’de çalışırken -bilgisayarlar hala nispeten yeniydi- 1986’da ilk bilgisayar virüsü PC’leri vurdu.
Bilgisayarlara sızan bu yeni programları incelemeye başlayan McAfee bunlarla savaşmak için kendi şirketini kurmaya karar verdi. McAfee Associates havalandı! 80’lerin sonunda şirket yılda 5 milyon dolar kazanıyordu. John McAfee milyar dolarlık anti-virüs endüstrisini başlatan dahi girişimci oldu!
1994’te McAfee istifa etti. İki yıl sonra da hooop hisselerini satarak 100 milyon dolar elde etti. Derken 2000’lerin sonlarında Belize’ye taşınmaya karar verdi. Quorumex diye bir şirket kurdu. Ama Belize'de işler sarpa sardı, McAfee nedense sürekli takip edildiğine ikna oldu.
2012’de komşusunun vurularak öldürülmesinde şüpheli görüldü. McAfee, Belize hükümeti tarafından sorgulandıktan sonra kaçtı. Orta Amerika'da kaçak olarak saçları boyalı kılık değiştirmiş şekilde saklandı.
Kısa süre sonra Guatemala polisi McAfee'yi yakaladı ve ülkeye yasa dışı giriş suçlamasıyla tutukladı. Guatemala’dan kovulunca ABD’ye geri gönderildi.
Bir medya çılgınlığı başladı: Herkes onun deli olup olmadığını bilmek istiyordu. Sonra 2013'te iyice azıtarak "McAfee Antivirüs Nasıl Kaldırılır?" başlıklı tuhaf bir video yükledi. Video, şüphesiz bir tür parodi amacı taşıyor olsa da, uyuşturucu ve uyuşturucu kullanımına yönelik mesajlar veriyordu. Bunun ardından Portland, Oregon’a gitti.
Zaten vergi kaçakçılığından başı beladaydı. Hatta 2019'da "vergilendirme illegaldir" tarzı bir açıklaması bile var. IP adresini değiştirmesi de saklanmasına yetmedi.
Sonrasında vergi kaçakçılığından İspanya'da hapse giren McAfee birkaç gün önceyse Barselona'daki hücresinde ölü bulundu. McAfee’nin intihar ettiği düşünülüyor.
❓ Soru & Cevap
Haftaya bültende sorularınızı cevaplıyorum! Çoğunuz bir süredir Global İşler +’ı takip ediyorsunuz. Biraz daha interaktif bir şeyler yapalım! Aşağıya yazarak bana ne isterseniz sorabilirsiniz… Haftaya cevaplarda görüşmek üzere:)
Global İşler +’tan bu haftalık bu kadar! Bu bülteni Nesibe Kırış ve Deniz Erciyes’le beraber hazırlıyoruz. Bülteni beğeniyorsanız bir arkadaşınıza iletebilirsiniz.
🐦 Twitter: Türkçe: @ussal / İngilizce: @ussalEN
📝 Medium: Ussal Şahbaz
❗️Telegram: Global İşler
🔗Web: ussal.net
emeklerinize sağlık..
güzel yazı, ama eksik, bu da çok dikkat çekici, bence yazıya eklenmeye değer
https://twitter.com/officialmcafee/status/1200864283766251521